د علم تاریخ

د ساینس تاریخ د وخت په تیریدو سره پرمختګونه، پرمختګونه او ساینسي لاسته راوړنې مطالعه کوي. په دې تاریخ کې د بشر د تاریخ له لومړیو وختونو څخه تر نن ورځې پورې په ساینسي مفکورو او میتودونو کې مختلف تحولات او بدلونونه شامل دي. لاندې به د ساینس په تاریخ کې ځینې مهمې پیښې او دورې ذکر کړو:

1. ### **لرغونی دوره:**
– په دې دوره کې د لرغونو تمدنونو لکه مصریانو، بابلیانو، یونانیانو او رومیانو د ساینس په پرمختګ کې نفوذ درلود. یوناني فیلسوفان، لکه ارسطو او پیتاګورس، په فلسفي او ریاضيکي فکر کې بوخت وو.

2. ### **منځنۍ دوره:**
– په دې دوره کې ساینس د مذهب او فلسفې څخه د خپلواک فعالیت په توګه رامینځته شو. اسلامي پوهانو لکه ابن سینا (اویسینا)، ابن خلدون او ابن الہیثم د طب، ریاضیاتو او فلسفې په برخو کې پرمختګونه کړي دي.

3. ### **د بیارغاونې دوره:**
– په دې دوره کې په اروپا کې علمي عصريتوب د علمي او کلتوري فعالیتونو د سوکالۍ شاهد و. دا کورس د جیومیټري، اناتومي او ریاضي په برخو کې د پوهې په وده کې اغیزمن و.

4. ### **د روښانتیا دوره:**
– په دې دوره کې ساینس پوهانو د منطق او تجربې پر اهمیت ټینګار کاوه او د مذهبونو او عنعنوي عقایدو په اړه یې نیوکې کولې. دا کورس په ټولنیزو علومو او طبیعي فلسفه کې د پرمختګ لپاره مشهور دی.

5. ### **صنعتي او ساینسي کورس:**
– د ټیکنالوژۍ په پرمختګ او صنعتي انقلاب سره، په ساینسي تجربو ټینګار او د څیړنې او ټیکنالوژۍ په برخه کې د ساینسي میتودونو کارول ډیر شوي.

6. ### **عصری دوره:**
– په عصري وختونو کې په طبیعي علومو، ریاضياتو، فزیک، کیمیا او بیولوژي کې د پام وړ پرمختګونه شوي دي. د ټیکنالوژۍ پراختیا او د انجینرۍ او طب په برخو کې پرمختګ هم د دې کورس ځانګړتیاوې دي.

7. ### **ساینس په ۲۱ پیړۍ کې:**
– د معلوماتي او مخابراتي ټکنالوجۍ مخ په زیاتیدونکي پرمختګ (ICT)، د جینیکیک او بایو ټیکنالوژۍ پرمختګ، د اقلیم د بدلون په برخه کې مطالعات، او د مصنوعي استخباراتو پراختیا د دې کورس له ځانګړتیاوو څخه دي.

د ساینس تاریخ په عمومي ډول د هغه شاوخوا نړۍ ته د پوهیدو او پاملرنې په برخه کې د انسان پرمختګ ښیې. دا تاریخ د انسانانو پیچلی او په زړه پوری سفر ښیې چې د طبیعي نړۍ قوانینو او اسرارونو د پوهیدو او درک کولو هڅه کوي.